Golija

Golia to góra w południowo-zachodniej Serbii, znajdująca się pomiędzy miastami Ivanjica i Novi Pazar, wchodząca w skład pasma Dinarów. To obszar o dużej różnorodności biologicznej, obejmujący rezerwat biosfery Golija-Studenica, pierwszy zarejestrowany rezerwat biosfery UNESCO w Serbii. Najwyższym szczytem Goli jest Jankov Kamen, sięgający 1833 m n.p.m., nazwany na cześć legendarnego serbskiego rycerza Janka, który według lokalnych mitów zostawił tam kamień po powrocie z Bitwy na Kosowym Polu. W obrębie Goli znajdują się cztery jeziora, w tym Wielkie i Małe Jezioro Košanin, obfitujące w różnorodną roślinność, oraz Jezioro Nebeska Suza, które powstało po trzęsieniu ziemi w 1977 roku. Góra jest również domem dla Studenickiego Monasteru, wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, będącego znaczącym miejscem kulturowym i historycznym. Rezerwat biosfery Golija-Studenica, o powierzchni 538,04 km², chroni zarówno dziką faunę, w tym 95 gatunków ptaków i rzadkie ssaki, jak wilki i niedźwiedzie brunatne, jak i florę — 25% roślinności Serbii. Architektura regionu pozostaje jego dziedzictwem historycznym, z klasztorami, które są świadkami przeszłości i odzwierciedleniem tamtejszej kultury. Wśród folkloru regionu przetrwały liczne legendy dotyczące najpiękniejszych wróżek, które miały gromadzić się nad jeziorami. Golia, z jej niepowtarzalnym krajobrazem, ski resortami oraz bogatą tradycją kulinarną, m.in. daniami z kaszy gryczanej i ryb, stanowi atrakcję turystyczną, cieszącą się zainteresowaniem zarówno lokalnych, jak i zagranicznych turystów. W rejonie Goli przybywa dzikiej przyrody, jednakże coraz bardziej widoczne są również problemy związane z jej ekspansją i wpływem na lokalne rolnictwo. Górskie tereny Goli, z charakterystycznymi rozproszonymi osadami, mają około 6600 mieszkańców, których główne źródła utrzymania to hodowla zwierząt, uprawy rolne oraz zbieranie produktów leśnych.