Śluza Tartak, trzynasta śluza na Kanale Augustowskim, została zbudowana w latach 1837-1838 z inicjatywy inżyniera Jakuba Szeffera. Nie była częścią pierwotnego projektu kanału, opracowanego przez Ignacego Prądzyńskiego, a jej powstanie było konieczne z powodu zjawiska spiętrzania wody w czasie wysokich stanów, które zagrażało urządzeniom hydrotechnicznym. Położona na 74,4 kilometrze kanału, śluza z różnicą poziomów wynoszącą 1,72 m ma 45,35 m długości i 6,08 m szerokości. Wrota śluzy wykonano z drewna, co jest charakterystyczne dla konstrukcji hydrotechnicznych tego okresu. Śluza Tartak jest nie tylko ważnym elementem infrastruktury wodnej, ale także świadkiem rozwoju technologii hydrotechnicznych w XIX wieku oraz zmian w transporcie i handlu w regionie. Istotnym aspektem jej znaczenia jest kształtowanie kultury i tradycji lokalnych społeczności, które od wieków korzystały z drogi wodnej do przemieszczania towarów. Ciekawostką jest fakt, że gmina Augustów, w której znajduje się kanał, jest uznawana za kolebkę wodnego transportu w Polsce, a sam Kanał Augustowski odgrywał kluczową rolę w rozwoju gospodarki regionu, łącząc rzeki i jeziora w sieć szlaków komunikacyjnych.