Baszta Jacek

Baszta Jacek to zabytkowa baszta w Gdańsku, zbudowana około 1400 roku, będąca najwyższą ze średniowiecznych baszt miasta. Znajduje się przy ulicy Pańskiej, sąsiadując z Basztą na Podmurzu. Budowla ma ośmioboczną formę, liczy osiem kondygnacji z trzema dolnymi sklepionymi stanowiskami strzelniczymi oraz loch piwniczny. Wysokość baszty wynosi 36 m, w tym 22 m trzonu o grubości murów od 2,5 m do 1,2 m. Baszta została wzniesiona w północno-zachodnim narożniku drugich murów obronnych Głównego Miasta, co umożliwiało obserwację potencjalnych zagrożeń od strony Starego Miasta. W XIV wieku dostęp do wnętrza prowadził ganek straży, a zewnętrzny ganek - machikuły - umożliwiał obronę przed napastnikami. W 1556 roku dobudowano wysoki namiotowy dach, a obiekt stracił swoje funkcje obronne. Po II wojnie światowej, kiedy baszta została uszkodzona, została odbudowana do 1955 roku w kształcie z 1556 roku. W 1962 roku w jej wnętrzu zaczęła działalność galeria fotograficzna. Baszta Jacek pełniła również funkcję kulturową, nosząc dawną niemiecką nazwę „Kiek in de Kök”, co można przetłumaczyć jako „Patrz do kuchni”, związanej z klasztorem dominikanów w pobliżu. Nowa nazwa baszty, nadana po 1945 roku, odnosi się do św. Jacka Odrowąża, który sprowadził dominikanów do Gdańska w 1227 roku. W latach 2015–2016 przeprowadzono remont baszty, ponosząc koszty przekraczające 380 tys. zł. Baszta Jacek zachwyca architektoniczną urodą, a jej historia wpisuje się w bogaty kontekst kulturowy Gdańska, podkreślając znaczenie obiektów obronnych w średniowieczu oraz ich wpływ na rozwój miasta.