Baszta więzienna w Raciborzu, zbudowana w stylu renesansowym około 1574 roku, jest imponującym przykładem architektury obronnej. Początkowo miała prawdopodobnie tylko trzy ściany, otwarte od strony miasta, ale obecnie wyróżnia się czterema ścianami oraz mocnym gzymsem, na którym znajduje się attyka ze strzelnicami kluczowymi. Budowla ma prostokątny plan i jest wzmocniona czterema kwadratowymi wieżyczkami w narożnikach. Zachował się także fragment dawnych murów obronnych. Oprócz funkcji obronnych, baszta służyła jako miejsce przetrzymywania aresztantów, w tym mistrzów masarskich w XVII wieku, oskarżanych o zawyżanie cen. Kultura związana z tym miejscem jest istotna, ponieważ w „zimnym pokoju” obiektu, wyścielonym słomą, przetrzymywano skazanych. Baszta przeszła kilka przebudów; ostatnie prace miały miejsce w latach 90. XX wieku, kiedy to usunięto tynki z północnej strony obiektu. Z okazji 900-lecia Raciborza, w 2008 roku, baszta stała się istotnym elementem logo obchodów. Interesującym faktem jest, że 7 maja 2007 roku Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegu dwuzłotówkę z wizerunkiem baszty, co podkreśliło znaczenie tego miejsca w historii miasta. Działania na rzecz udostępnienia obiektu dla turystów zainicjowało Stowarzyszenie Drengowie znad Górnej Odry, co świadczy o rosnącym rozwoju kulturalnym i turystycznym Raciborza. Wizerunek baszty jest także częścią logo miasta, przyczyniając się do jego rozpoznawalności na mapie Polski.