Cerkiew św. Aleksandry w Stanisławowie

Cerkiew św. Aleksandry w Stanisławowie to prawosławna świątynia parafialna, która należy do dekanatu Warszawa diecezji warszawsko-bielskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Jej historia sięga lat 1844–1846, kiedy to wzniesiono pierwszą cerkiew dla osadników prawosławnych z guberni pskowskiej, sprowadzonych z inicjatywy władz rosyjskich. Budowla, zaprojektowana przez Jakuba Gaya, była pięciokopułowa, ceglana i charakteryzowała się elementami neoromańskimi. Cerkiew funkcjonowała do 1915 roku, gdy ludność została ewakuowana, a obiekt uległ znacznym zniszczeniom w czasie I wojny światowej. Nowa, mniejsza cerkiew została wzniesiona w okresie międzywojennym, używając części materiałów z rozebranej poprzedniej budowli, a jej projekt przygotował Bogdan Lewandowski. W czasach II wojny światowej świątynia również ucierpiała, a po wojnie liczba parafian drastycznie spadła w wyniku wyjazdu ludności prawosławnej do ZSRR. W latach 90. XX wieku cerkiew została przywrócona do użytku liturgicznego, a w 2016 roku zakończono remont, podczas którego przywrócono jej elementy architektoniczne z pierwszej świątyni. Architektonicznie cerkiew obecnie charakteryzuje się jedną kopułą oraz mniejszymi bocznymi kopułami, które dodano po remoncie. Wnętrze zawiera jednorzędowy ikonostas z soboru w Modlinie oraz cenne ikony, z których niektóre pochodzą z XIX wieku. Ciekawostką jest, że w 2017 roku, z ikoną Zmartwychwstania Pańskiego odkryto wydzielanie wonnego oleju, co przyciągnęło uwagę wiernych i mediów. Cerkiew w Stanisławowie jest jedyną wiejską świątynią prawosławną na Mazowszu, co podkreśla jej znaczenie dla lokalnej społeczności oraz dziedzictwa kulturalnego tego regionu.