Cerkiew św. Paraskewy w Uściu Gorlickim

Cerkiew w Uściu Gorlickim, należąca do zachodniołemkowskiego typu budownictwa sakralnego, to trójdzielna budowla z wieżą izbicową, zwieńczoną pseudolatarnią z krzyżem. Jej dachy mają formę namiotową, a blachą pokryto zarówno dach nad przedsionkiem, jak i nad nawą oraz prezbiterium. Wnętrze cerkwi zachwyca osiemnastowiecznym ikonostasem oraz polichromią, którą wykonano po 1938 roku. Ikony w rzędzie namiestnym, osadzone na rzeźbionych cokołach z postaciami Adama i Ewy oraz grupą proroków, są dziełami sztuki sakralnej, a pozostała ikona św. Paraskewy z pierwszej świątyni jest obecnie przechowywana w Muzeum Historycznym w Sanoku. Cerkiew jest pod względem architektonicznym częścią małopolskiego Szlaku Architektury Drewnianej. Historia cerkwi sięga około 1539 roku, kiedy to powstała pierwsza świątynia jako parafia prawosławna, która w 1691 roku przyjęła unię brzeską. Nowa cerkiew, wybudowana w 1786 roku, stała się cerkwią greckokatolicką. W 1938 roku w cerkwi namalowano polichromię. Po Akcji „Wisła” parafię przejęła społeczność rzymskokatolicka, jednak od 1997 roku cerkiew wróciła do grekokatolików. Ciekawostką jest, że pomimo zmian w zarządzie, od 1956 roku odbywały się tam sporadyczne nabożeństwa bizantyjsko-ukraińskie. Cerkiew w Uściu Gorlickim stanowi nie tylko perłę architektury, ale również ważny element regionalnego dziedzictwa kulturowego.