Cmentarz Katedralny w Łomży

Zespół cmentarny w Łomży, jedna z najstarszych nekropolii w Polsce, został założony na początku XIX wieku, kiedy to w 1801 roku wytyczono teren dla cmentarza rzymskokatolickiego. Z biegiem lat dołączono do niego cmentarze ewangelicki i prawosławny, a granice między nimi stopniowo zatarły się. Obecnie te trzy nekropolie funkcjonują jako zespół cmentarzy wyznaniowych i komunalnych. Cmentarz charakteryzuje się bogactwem architektonicznym, w tym ponad 560 zabytkowych nagrobków w różnych stylach, takich jak klasycyzm, neogotyk czy eklektyzm. Wpisany do rejestru zabytków w 1985 roku, łomżyński cmentarz świadczy o ewolucji sztuki funeraryjnej w Polsce. Warto zaznaczyć, że na terenie cmentarza znajdują się istotne obiekty, takie jak Dom Grabarza, kaplica Śmiarowskich oraz dzwonnica z 1886 roku. Ogrodzenie cmentarza, w tym neoromańska i neogotycka brama, również uzyskało status zabytku. Cmentarz jest miejscem spoczynku wielu znanych postaci, takich jak Feliks Bernatowicz, Jakub Waga, Mikołaj Grekowski oraz współcześni duchowni, w tym biskupi pomocniczy. Pomimo licznych remontów, na cmentarzu nie dokonuje się już pochówków, a nowe groby znajdują się na nowym cmentarzu przy ulicy Przykoszarowej. Zespół cmentarny w Łomży łączy w sobie aspekty kulturowe, historyczne i architektoniczne, tworząc ważny element lokalnej tożsamości.