Kamienica przy Floriańskiej 41 w Krakowie ma bogatą historię, sięgającą XVI wieku. Początkowo była jednopiętrowym obiektem, do którego w XVIII wieku dobudowano drugie piętro, a na początku XIX wieku – trzecie, mansardowe. W 1752 r. budynek nabyli Ignacy i Anna Hendlowie, a później, w 1794 r., Jan Piotr i Marianna Rossbergowie, rodzice żony malarza Franciszka Ksawerego Matejki. Po jego śmierci w 1860 r. odziedziczyły ją jego dzieci, a w 1871 r. Jan Matejko stał się jej właścicielem, zlecając dwuroczną przebudowę, aby zamieszkać z rodziną. Po jego śmierci, 8 listopada 1893 r., Marian Sokołowski w artykule apelował o utworzenie muzeum poświęconego malarzowi, co doprowadziło do zakupu kamienicy 7 listopada 1895 r. Równocześnie rozpoczęto gromadzenie archiwum publikacji oraz zdjęć jego dzieł. W latach 1896–1904 dostosowano budynek do potrzeb muzeum pod kierunkiem architektów Tadeusza Stryjeńskiego i Zygmunta Hendla. Muzeum oficjalnie przekazano Radzie Miasta Krakowa 26 czerwca 1904 r., a potem pod zarząd Muzeum Narodowego. Podczas II wojny światowej, w ramach ochrony przed rabunkami, część zbiorów ulokowano w zamkniętym muzeum. Po wojnie muzeum otwarto ponownie w 1953, a ostatni remont miał miejsce w 2009 r. W muzeum znajdują się ważne pomieszczenia, takie jak sypialnia zwana pokojem pod gwiazdami oraz malarska pracownia Matejki. Na drugim piętrze znajduje się tablica pamiątkowa, mówiąca o jego zdrowiu i wzroście, z łacińskim napisem, który podkreśla, że wielkość może tkwić w małym kształcie. Budynek wpisany jest do rejestru zabytków jako obiekt o znaczeniu architektonicznym, historycznym i kulturowym, obecnie pełniąc rolę muzeum poświęconego jednemu z najważniejszych polskich artystów.