Dwór w Baranówce

Dwór w Baranówce, położony w gminie Kocmyrzów-Luborzyca w powiecie krakowskim, jest zabytkowym obiektem, wpisanym do rejestru zabytków województwa małopolskiego. Zbudowany na planie prostokąta, murowany dwór powstał w XX wieku na miejscu wcześniejszego drewnianego obiektu, zbudowanego w XIX wieku przez hrabiego Wielopolskiego. Jego późniejsza przebudowa była dziełem Józefa Amouraux, który w latach 20. XX wieku nadał mu murowaną formę, otaczając go parkiem z przełomu XIX i XX wieku, który obecnie zajmuje około 1,5 ha. Architektura dworu charakteryzuje się dwukolumnowym portykiem, łamanym dachem polskim oraz piętrowym ryzalitem od ogrodu, co nadaje budowli jego wyjątkowego stylu. Oficyna, stanowiąca integralną część budynku, zdobiona jest wieżyczką z namiotowym dachem. Wartością dworku jest także figura Matki Bożej, pochodząca z 1864 roku, która znajduje się w pobliżu zabudowań. Historycznie, dwór był częścią dóbr biskupich w Luborzycy, zarządzanych przez rodzinę Wielopolskich, a następnie przez Józefa Amouraux, który z jego majątku zarządzał aż do wybuchu II wojny światowej. W okresie wojennym posiadłość administrowała jego siostra. Po wojnie obiekt stracił pierwotne przeznaczenie – był magazynem, szkołą i biblioteką, a dziś, z uwagi na zły stan techniczny, jego przyszłość stoi pod znakiem zapytania. Majątek ma również nieuregulowany stan prawny, co komplikuje jego dalsze losy. Dwór w Baranówce, z uwagi na swoje znaczenie architektoniczne, historyczne oraz związane z kulturą regionalną, pozostaje cennym świadectwem minionej epoki, jednak wymaga pilnej interwencji w celu jego ochrony i rewitalizacji.