Fabianki

Gmina Fabianki, położona w województwie kujawsko-pomorskim w powiecie włocławskim, stanowi interesujący przykład gminy wiejskiej z eksklawowym położeniem. Nie posiada lądowej granicy z resztą powiatu, sąsiadując od północy z gminami powiatu lipnowskiego oraz od południa z miastem Włocławek. Gminę wyróżnia sołectwo Lisek, które jest eksklawą eksklawy, będącą częścią gminy Fabianki, lecz całkowicie otoczoną przez sołectwa z innych gmin. Gmina składa się z 16 sołectw, a w 2019 roku zamieszkiwało ją 10 107 osób. W aspekcie architektonicznym gmina może poszczycić się różnorodnymi zabytkami, takimi jak neogotycki kościół parafialny w Chełmicy Dużej z lat 1906-1917 oraz zespoły dworskie, w tym dwór w Fabiankach z końca XIX wieku, otoczony parkiem i innymi budynkami folwarcznymi. W Nasiegniewie znajduje się drewniany dwór z XVIII-XIX wieku, a w Szpetalu Górnym zespół kościelny z kościołem z lat 1808-1809, co świadczy o bogatej historii architektonicznej regionu. Oprócz wartości architektonicznych, gmina Fabianki ma swoje miejsce w historii, niestety z obszarem związanym ze zmianami administracyjnymi, takimi jak wyłączenie sołectwa Rachcin. Gmina była częścią gminy Szpetal Górny aż do 1979 roku, stworzonej w wyniku reorganizacji administracyjnej. Ciekawostką geograficzną jest fakt, że wieś Lisek, jako eksklawa, jest otoczona przez inne gminy, co jest rzadka w polskim układzie administracyjnym. Powierzchnia gminy wynosi 76,1 km², z dominującymi użytkami rolnymi, które zajmują 69% powierzchni, czego wynikiem jest jej wiejski charakter. Fabianki przyciągają mieszkańców zarówno historycznymi budowlami, jak i spokojnym, wiejskim stylem życia, podkreślonym naturalnym krajobrazem. Warto dodać, że gmina charakteryzuje się różnorodnością demograficzną oraz zróżnicowanym wiekiem mieszkańców, co sprawia, że jest to miejsce, gdzie tradycja łączy się z nowoczesnością.