Fort Cze Twierdzy Warszawa

Fort Mokotów II, umocnienie ceglano-ziemne o pięciobocznej formie, zlokalizowany na niskim tarasie poniżej skarpy wiślanej, pełnił różnorodne funkcje od czasu swojej budowy w XIX wieku. Po zakończeniu modernizacji w 1892 roku fort służył głównie jako magazyn. W okresie międzywojennym zmienił swoje przeznaczenie i stał się siedzibą Wytwórni Amunicji Specjalnej. W jego otoczeniu powstały osiedla dla wojskowych, co nadało okolicy nowe oblicze, a ulice zaczęły nosić nazwy związane z lotnictwem, jak Ikar czy Ludwik Idzikowski. Fort brał udział w obronie Warszawy we wrześniu 1939 roku, a jego obiekty uległy znacznym uszkodzeniom w wyniku walk. Po wojnie przekształcono teren fortu w garaże i ogródki działkowe, które jednak uległy dewastacji. W 1997 roku przed fortem odsłonięto obelisk upamiętniający fort jako dzieło Józefa Piłsudskiego, jednakże od 2007 roku teren obiektu jest nieużytkowany i niekontrolowany, co przyczyniło się do jego dalszego zaniedbania. Z zachowanych elementów na uwagę zasługują fosy fortu, w tym tzw. Bernardyńska Woda. Fort Mokotów II został wpisany do rejestru zabytków, pod numerem 806, 12 marca 1973 roku. Fort Cze, część wewnętrznego pierścienia Twierdzy Warszawa, wybudowany w latach 80. XIX wieku, przeszedł różnorodne przemianowania nazwy — od Cz do Legionów Dąbrowskiego, a następnie na fort Piłsudskiego. Ciekawostką jest, że ze względu na podobieństwo nazw bywa mylony z fortem Legionów. Forty takie jak Mokotów II i Cze stanowią ważne elementy dziedzictwa architektonicznego i militarnego Warszawy, będąc świadkami burzliwej historii stolicy.