Fort pancerny główny 49a „Dłubnia”

Fort pancerny główny 49a Dłubnia, położony w Krakowie, jest jednym z kluczowych elementów Twierdzy Kraków, zbudowanym w latach 1892–1896. Jego głównym celem była ochrona doliny Dłubni, wspierana przez sąsiednie forty, takie jak 49 Krzesławice i 48a Mistrzejowice. Fort charakteryzuje się architektonicznymi rozwiązaniami typowymi dla umocnień z końca XIX wieku, które obejmowały m.in. ziemny szaniec piechoty oraz baterie artyleryjskie, chociaż niestety żadne z tych obiektów nie zachowały się do dziś. Wokół fortu znajduje się charakterystyczna kaponiera szyjowa oraz fosa barkowa, które podkreślają militarne znaczenie tej konstrukcji. Fort nie był używany w czasie I wojny światowej, jednak w okresie międzywojennym pozostawał pod kontrolą wojska. W trakcie II wojny światowej został zniszczony, gdyż jego wieże pancerne wysadzono. Po wojnie do 1990 roku fort służył jako magazyn, a jego historia wiąże się z wieloma ważnymi wydarzeniami, świadcząc o militarnych strategiach i architekturze obronnej tamtych czasów. Obecnie fort jest dostępny w lokalizacji przy ul. S. Petőfiego, stanowiąc istotny element dziedzictwa i kultury Krakowa, mimo braków w zakresie zachowania oryginalnych struktur. To miejsce przyciąga uwagę nie tylko miłośników historii wojskowości, ale również turystów zainteresowanych architekturą forteczną i pamięcią o przeszłości tego regionu.