Fotoplastikon Warszawski

Fotoplastikon Warszawski, mieszczący się w kamienicy Hoserów w Alejach Jerozolimskich 51, jest unikalnym obiektem kulturalnym i historycznym, który stanowi oddział Muzeum Powstania Warszawskiego. Maszyna ta, wykorzystywana wcześniej we Lwowie i Krakowie, rozpoczęła swoją warszawską działalność w październiku 1946 roku. Dokładna data jej powstania pozostaje nieznana, jednak z czasem zyskała znaczenie jako współczesny nośnik obrazu i kultury. W 1973 roku, po przejęciu przez Józefa Chudego, fotoplastikon zyskał nowe życie, lecz po jego śmierci w 1980 roku przestał funkcjonować. Powrócił do użytku w 1992 roku dzięki wnukowi Tomasza Chudemu, co wskazuje na rodzinne więzi i tradycje związane z tym miejscem. Już w 1987 roku fotoplastikon został wpisany do rejestru zabytków, co podkreśla jego wartość architektoniczną i historyczną. W 2008 roku kolekcja trójwymiarowych zdjęć, licząca około 3000 przeźroczy, została wydzierżawiona Muzeum Powstania Warszawskiego, które w grudniu 2012 roku odkupiło aparat. W 2013 roku zasoby kulturowe Fotoplastikonu powiększyły się o dodatkową salę, a do 2016 roku zbiór zdjęć wzrósł do 7000, w tym jedna trzecia fotografii dotyczyła Warszawy. Zdjęcia te dokumentują nie tylko życie miasta, ale również jego historię, co czyni je istotnym elementem dla badaczy i miłośników historii. Fotoplastikon Warszawski, ze względu na swoje kulturalne znaczenie, stał się również miejscem realizacji różnych produkcji filmowych i serialowych, takich jak "Warszawa", "Przystań", "Polskie drogi" czy "Czas honoru". Ciekawostką jest istnienie drugiego fotoplastykonu w Warszawie, znajdującego się w Narodowym Muzeum Techniki, który jednak nie jest obecnie uruchomiony. Fotoplastikon nie tylko przyciąga miłośników kultury, ale także pomnaża wiedzę na temat Warszawy, będąc jednym z nielicznych tego rodzaju obiektów w Polsce, łączącym historię, sztukę i nowoczesność w jedną spójną całość.