Hotel „Cracovia”

Hotel Orbis „Cracovia” to modernistyczny budynek z lat 1960-1965, zaprojektowany przez Witolda Cęckiewicza, który powstał na fundamentach niedoszłego Domu Związkowca w Krakowie. W chwili otwarcia 22 czerwca 1965 roku był najdłuższym (150 m) oraz jednym z największych i najnowocześniejszych hoteli w Polsce, z 510 miejscami noclegowymi w 309 pokojach i 9 apartamentach. Jego konstrukcja, oparta na żelbetowej płycie, była innowacyjna, a zastosowanie systemu wielkopłytowego znacznie przyspieszyło budowę. Hotel „Cracovia” był wyposażony między innymi w dużą restaurację, kawiarnię, salę konferencyjną oraz kasyno. Jako miejsce istotne dla kultury, hotel posłużył za plan filmowy dla takich produkcji jak „Jowita” i „Spis cudzołożnic”. W 2011 roku przestał funkcjonować jako hotel, a jego budynek został sprzedany spółce Echo Investment. Po zmianach właścicielskich, w 2016 roku, obiekt przeszedł na własność Muzeum Narodowego w Krakowie; w tym samym roku został wpisany do rejestru zabytków. Muzeum zorganizowało szereg wystaw, w tym poświęcone historii hotelu oraz współczesnym artystom. Budynek, który w latach 60. był symbolem nowoczesności, dziś pełni rolę kulturalną, będąc miejscem wystaw oraz prezentacji polskich projektantów. Foyer zdobią mozaiki zaprojektowane przez Krystynę Zgud-Strachocką oraz Helenę i Romana Husarskich, co podkreśla artystyczny charakter obiektu. Obecnie na parterze znajduje się Forum Designu, gdzie prezentowane są dzieła rodzimego rzemiosła artystycznego. Historia hotelu „Cracovia” jest przykładem dynamicznych zmian w polskiej architekturze i kulturze, ilustrując przemiany społeczne w Polsce na przestrzeni ostatnich sześciu dekad.