Instytut Pojazdów Szynowych „Tabor”

Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Pojazdów Szynowych „Tabor” (Łukasiewicz – IPS „Tabor”) był jedynym w Polsce instytutem badawczym zajmującym się kompleksowym projektowaniem, konstruowaniem i badaniami pojazdów szynowych. Powstał 1 września 1945 roku w Poznaniu, wyodrębniony z przedwojennego biura konstrukcyjnego Zakładów H. Cegielski. W okresie PRL instytut zrealizował ponad 280 projektów, w tym lokomotywy i wagony dla PKP oraz na eksport. Instytut przeszedł przez różne etapy organizacyjne, przekształcając się w Centralne Biuro Konstrukcyjne (CBK), a następnie w Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Pojazdów Szynowych (OBRPS). W 2000 roku stał się Instytutem Pojazdów Szynowych „Tabor” podległym Ministerstwu Gospodarki. Po włączeniu do Sieci Badawczej Łukasiewicz w 2019 roku, instytut zmienił nazwę do Łukasiewicz – IPS „Tabor” i funkcjonował do 2022 roku, kiedy to stał się częścią Poznańskiego Instytutu Technologicznego. Instytut specjalizował się w przeprowadzaniu badań taboru kolejowego, projektowaniu pojazdów szynowych oraz certyfikacji wyrobów dla transportu szynowego. Do jego osiągnięć należy zaprojektowanie ponad 400 konstrukcji pojazdów szynowych, w tym 281 w czasach PRL. Ciekawostką jest, że chociaż wiele projektów pozostało niezsynchronizowanych, instytut wprowadził nowatorskie rozwiązania, jak system bimodalny do transportu kombinowanego. Pozytywny rozwój instytutu podkreśla wzrost zatrudnienia, na początku działalności osiągając 372 pracowników w 1965 roku, jednak w późniejszych latach borykał się z problemami kadrowymi w wyniku spadku zamówień. W 2019 roku w instytucie pracowało 317 osób, w tym 28 naukowców. Działalność instytutu była wspierana przez Komitet Badań Naukowych i Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, a projekty realizowane były m.in. we współpracy z takimi przedsiębiorstwami jak Pesa Bydgoszcz czy Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego. Zakończenie działalności instytutu wpływa na historię polskiego przemysłu kolejowego, które poprzez swoje innowacje i badania znacząco przyczynił się do rozwoju technologii transportowych w kraju.