Kamienne baby w Bartoszycach

Kamienne baby w Bartoszycach, znane również jako Bartki, to dwie starożytne figury kamienne, które są najstarszymi zabytkami w Bartoszycach. Należą do grupy tzw. bab pruskich i są zarejestrowane jako zabytek archeologiczny w województwie warmińsko-mazurskim. Posągi, Bartel i Gustebalda, wykonane z granitu, mają około 150 cm wysokości i są umieszczone na skwerze przy zbiegu ulic Marii Skłodowskiej-Curie i Bohaterów Warszawy. Bartel, wyższy z posągów, ma wyraźne rysy twarzy oraz trzyma róg w prawej ręce, podczas gdy Gustebalda ma mniej wyraźne rysy i na jej korpusie znajduje się wyryty napis. Pochodzenie oraz funkcja tych figur są niejasne, ale większość badaczy wskazuje na ich pruskie korzenie, sugerując, że mogły być twórczym dziełem plemion pruskich. Mimo braku potwierdzenia w napisach, badania sugerują, że ich wyrzeźbienie wymagało dużej precyzji i pracy przy użyciu prostych narzędzi. Istnieje wiele hipotez dotyczących ich przeznaczenia – niektóre wiążą je z rytuałami pogańskimi, innymi z lokalnymi bohaterami lub rycerzami. Historia bab jest dobrze udokumentowana; przez wieki Bartel znajdował się w kościele św. Jana Chrzciciela, a Gustebalda przenoszono po różnych lokalizacjach w mieście. W 1902 roku obie figury zostały ustawione na obecnym skwerze, gdzie znajdują się do dzisiaj. Kamienne babki są świadectwem kultury oraz historii regionu, a ich tajemnicze pochodzenie i przeznaczenie wzbudzają zainteresowanie zarówno lokalnych mieszkańców, jak i turystów. Zostały wpisane do rejestru zabytków 25 listopada 1948 roku.