Kopiec Bzowskich

Kopiec Bzowskich, znajdujący się w Będkowicach na wzniesieniu „Na Kamyku”, ma około 5 metrów wysokości i 20 metrów średnicy. Na jego szczycie znajduje się ponad 200-letni metalowy krzyż oraz współczesna tablica z inskrypcją, chociaż ta ostatnia zawiera błąd rzeczowy. W 2009 roku krzyż został uszkodzony przez wandali, lecz został naprawiony po ujęciu sprawców. Kopiec pełnił także funkcję obserwacyjną dla rosyjskich służb granicznych w okresie rozbiorów, co podkreśla jego strategiczne położenie, z którego przy dobrej widoczności można dostrzec panoramę Krakowa i Tatry. Jest on mogiłą ojca i syna z rodu Bzowskich: Hiacenta (Jacka) Jana Bzowskiego i Kazimierza Janotę-Bzowskiego. Hiacent Bzowski, urodzony w 1750 roku, był prominentną postacią w swoich czasach, pełniąc m.in. funkcję burgrabiego krakowskiego oraz członka wspólnoty braci polskich. Za życia był zaangażowany w życie polityczne, wspierał Konstytucję 3 maja i był kawalerem Orderu św. Stanisława. Zmarł w 1808 roku w Będkowicach. Kazimierz, twórca swojej kariery wojskowej w armii Księstwa Warszawskiego, był adiutantem księcia Józefa Poniatowskiego i brał udział w bitwie pod Lipskiem. Po zakończeniu kariery wojskowej osiedlił się w Gruszowie i Lipnicy Dolnej, gdzie zmarł w 1862 roku. W swoim testamencie zapisał środki na utrzymanie kopca, co świadczy o jego przywiązaniu do rodzinnych tradycji. Rodzina Bzowskich używała przydomka Janota, upamiętniając założyciela rodu, Jana z Bzowa. Kopiec nie tylko pełni funkcję grobowca, ale także stanowi ważny element lokalnej historii i kultury, łącząc dziedzictwo architektoniczne z osobistymi historiami jego mieszkańców.