Nowy Żmigród

Nowy Żmigród to wieś w województwie podkarpackim, licząca około 1,4 tysiąca mieszkańców. Dawniej miasto, uzyskało lokację miejską w 1331 roku, która została utracona w 1934 roku. Miejscowość jest siedzibą gminy oraz parafii św. Piotra i Pawła. Położona jest przy ujściu potoku Głojsce do Wisłoki, w malowniczym otoczeniu wzgórz. Historyczne dokumenty świadczą o tym, że tereny te były zamieszkiwane przez Lędzian, a później przez Wołochów – pasterskie ludy, które zakładały osady na prawie wołoskim. Nowy Żmigród posiadał ratusz, a w średniowieczu był ważnym punktem handlowym na trasie z Sandomierza do Węgier. W 1332 roku papież Jan XXII zezwolił na założenie klasztoru dominikanów, co podkreśla znaczenie religijne miejscowości. Architektonicznie wyróżnia się Kościół pw. św. Piotra i Pawła, kilkakrotnie odbudowywany od XVI wieku, oraz zachowane kamieniczki z XVIII i XIX wieku. W miejscowości znajduje się również cmentarz wojenny z I wojny światowej oraz cmentarz żydowski. W XVI–XVIII wieku Nowy Żmigród przeżywał okres rozkwitu gospodarczego, co przyciągało kupców, ale również rabusiów węgierskich. W 1625 roku miasto uzyskało prawa miejskie. W czasie II wojny światowej miało miejsce wiele tragicznych wydarzeń, w tym morderstwa ludności żydowskiej. W 1944 roku miejsce miało znaczenie strategiczne, a po wojnie przeszło w ręce nowych właścicieli i zaczęło się rozwijać na nowo, mimo postępujących represji na członków AK. W Nowym Żmigrodzie działały kluby sportowe, a miejscowość inspirowała literatów i artystów, jak pisarza Kazimierza Chłędowskiego czy malarza Stanisława Dębickiego. Archeologiczne znaleziska, takie jak miecze z brązu, świadczą o długiej historii osadnictwa w tym regionie. Miejscowość zachowuje swoją unikalną tożsamość, łącząc elementy kulturowe, architektoniczne i historyczne, co czyni ją atrakcyjną dla turystów i badaczy historii.