Nowy Ratusz w Radomiu

Nowy Ratusz w Radomiu to neorenesansowy budynek usytuowany przy radomskim Rynku, będący częścią turystycznego szlaku Zabytków Radomia. Historia obiektu sięga lat 1818-1819, kiedy to z powodu rozbiórki Starego Ratusza władze miejskie zmuszone były funkcjonować w wynajętych pomieszczeniach. W latach 1845–1848, z inicjatywy prezydenta Feliksa Lewkowicza, wzniesiono nowy ratusz według projektu Henryka Marconiego. Budynek powstał w północnej pierzei rynku na miejscu trzech rozebranych drewnianych budynków mieszkalnych i sąsiaduje z dawnym odwachu z 1819 roku. Ratusz pozostawał siedzibą władz miejskich do 1958 roku, kiedy to przeniesiono biura do gmachu dawnej komisji wojewódzkiej. Od tego czasu budynek stał się centralą Archiwum Państwowego, które opuściło obiekt w 2013 roku. Obecnie jest w posiadaniu gminy miasta Radomia, a planowane jest przeniesienie do niego części jednostek urzędu miejskiego oraz rady miejskiej. Architektonicznie Nowy Ratusz wyróżnia się piętrową, podpiwniczoną konstrukcją z boniowaną fasadą, wyodrębnionym przyziemiem oraz arkadowymi oknami w ostrołukowych obramieniach. Budynek wieńczy attyka z oknami szczelinowymi, a jego narożnik przy ul. Wolności akcentuje uskok oraz podwyższenie w stosunku do korpusu. Na zachodniej części elewacji dominuje czworoboczna wieża z zegarem oraz herbem miasta. Budynek dawnym odwachu, przylegający do ratusza, stylowo harmonizuje z jego architekturą; charakteryzuje się płytkimi ryzalitami i zamurowanymi arkadami. Nowy Ratusz jest nie tylko przykładem wartościowej architektury neorenesansowej, ale także świadkiem wielowiekowej historii Radomia oraz ważnym miejscem dla lokalnej administracji i kultury.