Ochotnicza straż pożarna w Polsce

Ochotnicze straże pożarne (OSP) w Polsce działają na podstawie przepisów ustawy o ochotniczych strażach pożarnych, prawa o stowarzyszeniach oraz ustawy o ochronie przeciwpożarowej. Ich patronem jest św. Florian, a święto strażaków obchodzone jest 4 maja. OSP posiadają Jednostki Operacyjno-Techniczne (JOT), które stanowią wsparcie w akcjach ratunkowych. Mogą być włączane do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego, współpracując z Państwową Strażą Pożarną. Celem OSP jest przede wszystkim działania ratownicze, a ich historia sięga średniowiecza, z pierwszymi zorganizowanymi jednostkami powstałymi w XIX wieku. Najstarsza OSP w Polsce została założona w Śremie w 1801 roku, a w Królestwie Polskim jedna z pierwszych w Kaliszu w 1864 roku. Po 1921 roku nastąpiła integracja związków strażackich w Główny Związek Straży Pożarnych, co miało na celu koordynację działań. OSP nie tylko angażują się w ratownictwo, ale także w działania kulturalne, sportowe i edukacyjne, prowadząc Młodzieżowe Drużyny Pożarnicze, orkiestry oraz organizując różne lokalne wydarzenia. OSP są najliczniej reprezentowaną organizacją pozarządową w kraju, mimo wyzwań związanych z profesjonalizacją i zmniejszającym się zainteresowaniem wolontariatem. Na początku 2018 r. w Polsce aktywnych było 16 390 jednostek OSP, a ich działalność obejmowała wiele aspektów, od ratownictwa po działalność kulturalną, co czyni je istotnym elementem społeczności lokalnych. W conajmniej 800 orkiestrach gra niemal 20 000 muzyków, a OSP współpracują z innymi stowarzyszeniami w różnorodnych dziedzinach, podnosząc wiedzę o bezpieczeństwie oraz promując wartości lokalne. Pomimo wiele problemów, OSP pozostają ważnym strażnikiem tradycji i kultury w Polsce.