Pomnik Adama Mickiewicza w Poznaniu

Adam Mickiewicz, jeden z najwybitniejszych polskich poetów, zmarł 26 listopada 1855 roku w Konstantynopolu, co szybko wzbudziło reakcję w Wielkopolsce, gdzie był bardzo popularny. Wkrótce po jego śmierci w Poznaniu powstał komitet na cześć poety, kierowany przez Teofila Mateckiego. Zorganizowano manifestację żałobną oraz zbiórkę funduszy na pomnik, który miał zostać wykonany przez Władysława Oleszczyńskiego, rzeźbiarza, który znał Mickiewicza i był jego wielbicielem. Oleszczyński stworzył model pomnika, który został zatwierdzony i w 1857 roku ukończono jego realizację. Pomnik odsłonięto 7 maja 1859 roku w Poznaniu, stając się pierwszym pomnikiem Mickiewicza na ziemiach polskich. W końcu XIX wieku zrodziła się idea przebudowy pomnika z obawy o jego trwałość; zmieniono go na odlew brązowy, a rzeźbiarzem został Władysław Marcinkowski. Ukończono go w 1904 roku, jednak oba pomniki zostały zniszczone w 1939 roku. Po II wojnie światowej, w 1955 roku, podjęto decyzję o wzniesieniu nowego pomnika oraz zorganizowano konkurs, w którym zwyciężył projekt Bazylego Wojtowicza i Czesława Woźniaka. Pomnik został odsłonięty w 1960 roku na placu Adama Mickiewicza. Na cokole umieszczono płaskorzeźby, ale ich wykonanie okazało się trudniejsze, więc ostatecznie ograniczono się do ryć w kamieniu. W latach 90. zaczęto myśleć o odbudowie pierwszego pomnika, który symbolizowałby długą historię i kulturowe związki z postacią poety. Ostatecznie, w 1998 roku, w 139. rocznicę odsłonięcia oryginalnego pomnika, odsłonięto jego rekonstrukcję, wykonaną przez rzeźbiarza Józefa Petruka. Odbudowa pomnika Mickiewicza stanowi ważny element kulturowej tożsamości Wielkopolski oraz jest świadectwem długoletnich tradycji pielęgnowania pamięci o wielkich postaciach polskiej literatury.