Pręgierz w Poznaniu

Pręgierz w Poznaniu, znajdujący się przy południowo-wschodnim narożniku Ratusza, jest ośmioboczną, późnogotycką kolumną z postacią kata w stroju rycerza na głowicy, symbolizującą „prawo miecza” nadane miastu przez Władysława Łokietka w 1298 roku. Obiekt, zbudowany w 1535 roku, był wykorzystywany do wykonywania kar takich jak chłosta, obcinanie uszu czy palców oraz jako miejsce ekspozycji skazańców przed ich egzekucją. Pierwotny pręgierz był medium symbolizującym władzę sądowniczą miasta, a jego lokalizacja znajdowała się w geometrycznym centrum Poznania. W ciągu swojego istnienia pręgierz był wielokrotnie naprawiany, co dokumentują inskrypcje dat z lat 1690, 1727, 1749, 1781, 1825 i 1880. W XIX wieku jego stan pogarszał się, co prowadziło do kolejnych napraw, w tym przez władze pruskie. W 1925 roku oryginał pręgierza został przeniesiony do Zamku Przemysła, a na rynku pozostała jego kopia, wykonana przez Marcina Rożka. Oryginał znalazł się w Muzeum Historii Miasta Poznania, po tym jak został odkryty przez Witolda Maisela po II wojnie światowej. W latach 2010-2011 kopia pręgierza była naprawiana po chuligańskich zniszczeniach, a w 2022 roku, w związku z remontem rynku, została złożona w magazynie Fortu VII. Ciekawostką jest, że pręgierz stał się świadkiem wielu dramatycznych wydarzeń, w tym egzekucji skazanych, takich jak Adam Goldszmit czy Jadwiga z Cegielskich Wojewódka, par excellence ilustrując mroczną stronę prawa i porządku w dawnym Poznaniu. W lutym 2024 roku kopia została przywrócona na swoje miejsce przy Ratuszu, kontynuując tym samym tradycję tego historycznego miejsca.