Pręgierz we Wrocławiu

Pręgierz we Wrocławiu to rekonstrukcja zabytkowego obiektu z 1492 roku, usytuowanego na Rynku, przed Izbą Sądową ratusza. Jego budowa, wykonana w warsztacie kamieniarskim Gauskego i Preusse'a, nawiązuje do wcześniejszego, drewnianego pręgierza z XIV wieku. Pręgierz ma postać czworobocznego słupa wykonanego z piaskowca, wznoszącego się na trzystopniowym cokole, z pięcioboczną latarnią w górnej części, na której umieszczona jest figurka kata z mieczem, znana jako Roland. Po 1492 roku przedmiot służył do egzekucji, a ostatnia z nich miała miejsce w połowie XVIII wieku. Wchodząc w sferę kultury, pręgierz był obiektem legend, jak ta o Wicie Stwoszu, którego oskarżono o sfałszowanie weksla. Punktem zwrotnym dla pręgierza były wojny, które przyniosły mu wiele zniszczeń, w tym w 1925 roku, kiedy to wiatr strącił figurkę kata. Po II wojnie światowej pręgierz został zdemontowany w 1947 roku, a jego fragmenty przeniesiono do Muzeum Architektury. Ostateczna rekonstrukcja miała miejsce w latach 80. XX wieku pod kierunkiem architekta Bogdana Jackiewicza, przy użyciu dokumentacji z wcześniejszych lat. Pręgierz został oficjalnie odsłonięty 30 grudnia 1985 roku, a figurka kata została zainstalowana w 2002 roku nawiązując do rysunków Albrechta Dürera. Pręgierz nie tylko jest świadectwem wrocławskiej historii, ale także istotnym elementem kulturalnym, będącym symbolem dawnych praktyk wymiaru sprawiedliwości.