Pstrążna

Pstrążna, wieś położona w województwie śląskim, ma bogatą historię sięgającą roku 1335. Jej nazwa, zmieniająca się na przestrzeni wieków, odnosi się do miejscowego występowania pstrągów w rzece Sumince. Historia wsi związana jest z wieloma właścicielami folwarku, w tym Mikołajem Mozgą oraz Marcinem Schultzem, który w 1905 r. przekazał majątek skarbowi pruskiemu. Po wojnie wieś przeszła na rzecz skarbu polskiego, co wiązało się z dalszą parcelacją ziemi i powstawaniem kolonii chłopskich. Architektonicznie, Pstrążna może poszczycić się neoromańskim kościołem parafialnym pw. św. Mikołaja z 1905 r., który był zbudowany dzięki datkom lokalnych mieszkańców. Kościół charakteryzuje się jednonawową strukturą, zabytkowymi ołtarzami neobarokowymi oraz cennymi figurami. Ponadto, przy kościele znajduje się cmentarz z nagrobkami sięgającymi początku XX w., a także licznymi krzyżami i kapliczkami, które wzbogacają krajobraz wsi. Z kulturowego punktu widzenia, Pstrążna była świadkiem dynamicznych zmian, zwłaszcza w kontekście nauczania – szkolnictwo w Pstrążnej, początkowo w języku polskim, przeszło transformację pod wpływem niemieckiej okupacji. W okresie międzywojennym społeczność angażowała się w działalność Polskiego Ruchu Powstańczego, a po II wojnie światowej podjęto liczne inwestycje, poprawiające infrastrukturę wsi, w tym budowę wodociągu, nowej szkoły podstawowej i boiska sportowego. Pstrążna to również miejsce, gdzie odbyły się potyczki w czasie I i II powstania śląskiego; istotną rolę odegrali wówczas lokalni liderzy, tacy jak Emanuel Szymera. Ciekawostką jest, że wieś tworzyła wspólnotę parafialną obejmującą kilka okolicznych miejscowości, a historyczne wpisy pokazują, jak zmiany administracyjne kształtowały jej status. Pstrążna, mimo niewielkich rozmiarów, ma więc bogaty dorobek historyczny, kulturowy i architektoniczny, który wciąż pozostaje istotną częścią regionalnego dziedzictwa.