Skarbiec Katedralny na Wawelu

Skarbiec Katedralny na Wawelu to niezwykle cenny skarbiec, który od średniowiecza gromadzi bogate zbiory paramentów liturgicznych, dzieł sztuki oraz pamiątek historycznych. Jego architektura sięga lat 1488-1500, kiedy to zbudowano go jako fundację biskupa Jana Rzeszowskiego. Budynek charakteryzuje się jednonawową formą, trzema przęsłami i sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Wewnątrz skarbca znajdują się nie tylko liczne cenne przedmioty, jak złota korona przerobiona na krzyż relikwiarzowy, infuły, relikwiarze czy kielichy, ale również inwentarze dokumentujące jego bogactwo, spisywane od 1101 roku. Wśród najcenniejszych eksponatów wyróżnia się infuła z XII wieku związana ze św. Stanisławem oraz relikwiarz z daru Elżbiety Rakuszanki z 1504 roku, bogato zdobiony kamieniami szlachetnymi. Skarbiec pełnił też funkcję tezauryzacyjną, a jego wartościowe przedmioty wielokrotnie ulegały rabunkom i spieniężeniu w związku z wojnami i rozbiorami. W XVIII wieku skarbiec ucierpiał na skutek rabunków przez Szwedów i Rosjan, a w XIX wieku doszło do ograbienia przez austriackiego cesarza. Mimo to, wzbogacił się o wiele cennych insygniów, w tym ozdób z królewskich grobów. W drugiej połowie XIX wieku skarbiec otwarto dla zwiedzających, co przyczyniło się do popularyzacji jego zbiorów. W 1978 roku kardynał Karol Wojtyła utworzył w dawnym domu mansjonarzy Muzeum Katedralne, gdzie część zbiorów znalazła swoje miejsce. Dziś skarbiec katedralny, obok skarbca klasztoru jasnogórskiego i gnieźnieńskiego, uznawany jest za jeden z najbogatszych zbiorów kościelnych w Polsce.