Solaris

Synchrotron SOLARIS to jedyny synchrotron w środkowo-wschodniej Europie, zbudowany w Krakowie w 2015 roku przez Narodowe Centrum Promieniowania Synchrotronowego, należące do Uniwersytetu Jagiellońskiego. Umożliwia on prowadzenie zaawansowanych badań w dziedzinach takich jak biologia, fizyka, chemia czy medycyna, dzięki generowaniu promieniowania elektromagnetycznego od podczerwieni do promieniowania rentgenowskiego. Budynek synchrotronu, położony na Kampusie 600-lecia Odnowienia Uniwersytetu Jagiellońskiego, ma charakterystyczną architekturę, z hali badawczej o powierzchni 3000 m² i wysokości 3,2 m poniżej poziomu terenu. Nazwa "SOLARIS" nawiązuje do powieści Stanisława Lema, który był związany z Krakowem, co podkreśla kulturowe znaczenie tego miejsca dla nauki i techniki. Historia projektu sięga 1998 roku, kiedy to profesorowie z Instytutu Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego zaczęli prace nad jego realizacją, które zaowocowały podpisaniem umowy z Ministerstwem Nauki w 2010 roku i zakończeniem budowy w 2014 roku. SOLARIS korzysta z nowoczesnych technologii, wzorując się na szwedzkim laboratorium MAX-Lab, co ukazuje międzynarodową współpracę w nauce. Synchrotron oferuje obecnie pięć działających linii badawczych oraz kolejne w budowie, a jego dostępność dla naukowców prowadzących badania niekomercyjne podkreśla otwartość na innowacje. Interesującym aspektem działalności SOLARIS jest Krajowe Centrum Kriomikroskopii Elektronowej, które powstało w 2019 roku, rewolucjonizując badania w biologii strukturalnej dzięki zastosowaniu najnowocześniejszych technologii.