Stary cmentarz żydowski w Łomży

Stary cmentarz żydowski w Łomży, usytuowany przy ul. Rybaki, został założony w 1830 roku i stanowi ważny element historii oraz kultury żydowskiej w regionie. Z racji rosnącej liczby pochówków, władze cywilne w 1892 roku zakazały dalszych pochówków na tym cmentarzu, co świadczy o jego znaczeniu oraz przepełnieniu. Ostatni znany pochówek miał miejsce w 1942 roku, co podkreśla tragiczne losy społeczności żydowskiej podczas II wojny światowej. Na terenie o powierzchni 1,5 ha zachowało się około 150 nagrobków, które są świadectwem różnorodności stylów architektonicznych, od prostych płyt nagrobnych po bardziej zdobne formy. Cechą wyróżniającą te nagrobki są inskrypcje w języku hebrajskim, które nie tylko odzwierciedlają tradycje żydowskie, ale także zachowują pamięć o zmarłych. Po zamknięciu cmentarza, nowi zmarli byli grzebani na nowym cmentarzu, co pokazuje, jak ważną rolę ten nekropol miał w historii miasta. Ciekawostką jest fakt, że cmentarz jest miejscem, gdzie możemy dostrzec wpływy różnych stylów architektonicznych, co jest rzadkością w polskim dziedzictwie żydowskim. Dziś, mimo swojego zapomnienia, cmentarz stanowi nie tylko pamiątkę po zmarłych, ale także ważny symbol społeczności, która przez wieki odgrywała kluczową rolę w historii Łomży. Fakt, że pozostało tak wiele nagrobków, czyni go istotnym obiektem badań nad historią Żydów w Polsce oraz lokalnych tradycji funerarnych.