Wabcz

Wabcz to wieś położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie chełmińskim, w gminie Stolno. Z wielowiekową historią, miejscowość była po raz pierwszy wzmiankowana w 1222 roku. W Wabczu znajduje się zabytkowy gotycki kościół parafialny pod wezwaniem św. Bartłomieja, datowany na XIII wiek, z późniejszymi przebudowami oraz bogatym barokowym i rokokowym wyposażeniem wnętrza. Ważnym elementem architektonicznym wsi jest też park dworski z XIX wieku oraz inne zabytki jak pałac, domy folwarczne, stajnia, kaplica grobowa i kuźnia. Miejscowość ma różnorodne dziedzictwo kulturowe, w tym historyczne grodzisko „Poganka” z okresu wczesnego średniowiecza. Z Wabcza pochodzili znani działacze pomorscy, w tym Albin Nowicki oraz rodzina Slaskich, którzy byli zaangażowani w działalność patriotyczną. W 1939 roku, w trakcie II wojny światowej, aresztowano miejscowego proboszcza, a Niemcy przejęli majątek. Po wojnie majątek Ludwiki Marii Heleny Łoś został podzielony, a część utworzono w Państwowe Gospodarstwo Rolne. W 2022 roku z okazji 800-lecia miejscowości odsłonięto upamiętniającą tablicę. Legendy związane z miejscowością, w tym opowieść o pogańskim wodzu i jego uczuciach, nadają Wabczu wyjątkowy charakter. W 2021 roku wieś liczyła 505 mieszkańców, a przez jej teren przebiega droga krajowa nr 55.