Wyżyna Olkuska

Wyżyna Olkuska, część Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, ma powierzchnię około 820 km². Oficjalną nazwę przyjęto w 1991 roku, a region został podzielony na mikroregiony, m.in. Wzgórza Rabsztyńskie, Płaskowyż Sułoszowski i Wyżynę Ojcowską. W obszarze tym znajdują się trzy miasta: Olkusz, Wolbrom i Skała. Olkusz, historyczne miasto górnicze, znane było z wydobycia srebra i ołowiu w średniowieczu, a dziś prowadzi eksploatację rud cynku oraz ma zakład cementowy i papierniczy. Turystyka staje się coraz ważniejsza, z rozbudowaną siecią szlaków pieszych, rowerowych oraz konnych, a także narciarskich. Główne atrakcje turystyczne to Zamek w Pieskowej Skale, ruiny zamków w Rabsztynie i Ojcowie, a także znane jaskinie, takie jak Jaskinia Ciemna i Jaskinia Łokietka. Obszar ten jest bogaty w przyrodę, w tym Ojcowski Park Narodowy z różnorodną roślinnością i fauną, symbolizowaną przez nietoperze. Znajduje się tu wiele cennych szlaków przyrodniczych, a także Park Krajobrazowy Dolinki Krakowskie. Geologicznie Wyżyna zbudowana jest głównie z wapieni jurajskich, form krasowych oraz ostańców. Ważne doliny, takie jak Dolina Prądnika, stanowią o uchwyceniu fenomenów krasowych, a różnice wysokości te tereny charakteryzują się dużą atrakcyjnością dla wspinaczy. Region boryka się z problemem zanieczyszczeń przemysłowych przywiewanych z Górnego Śląska, wpływających negatywnie na jego ekosystem. Mali wytwórcy zajmujący się lokalnym rzemiosłem oraz bogata historia prawie tysiącletnich tradycji górniczych i zamków dodają wartości kulturowej i architektonicznej temu unikalnemu regionowi.