Zagroda Sołtysów w Jurgowie

Zagroda Sołtysów w Jurgowie to przykładowa architektura regionu podhalańskiego, składająca się z budynku mieszkalnego oraz zabudowań gospodarczych. Zbudowana w 1861 roku przez pradziadka ostatniego właściciela Jakuba Sołtysa, chałupa została osadzona na kamiennych peckach, a jej ściany wykonano z płazów i okrąglaków świerkowych. Charakterystyczne dla tego obiektu jest układ liniowy zabudowy z frontowym wejściem usytuowanym w północnej ścianie budynku. Wnętrza tworzą praktyczne przestrzenie na planie prostokąta: sień, izba i komora, gdzie skupiały się codzienne czynności domowników. Izbę charakteryzują szerokie płazy w ścianach oraz piec z piekarnikiem, a także tradycyjne przedmioty codziennego użytku, jak łóżko, stół oraz kolekcja stroju jurgowskiego. Zabudowania gospodarcze, w tym drewiarnia, owczarnia, boisko i stajnia, wykonane są również z mchu uszczelnionych okrąglaków i służąły do przechowywania drewna, siana oraz bydła, co odzwierciedla lokalny styl życia. Po śmierci matki Jakuba, która odbyła się w rodzinie w 1942 roku, obiekt przejął Jakub Sołtys w 1979 roku, a Muzeum Tatrzańskie nabyło go w 1982 roku, urządzając etnograficzną ekspozycję przedstawiającą życie ubogiego chłopa spiskiego z XIX/XX wieku. Wartością dodaną obiektu jest zachowane oryginalne wyposażenie oraz elementy tradycyjnego rzemiosła, co czyni go ważnym punktem dla zachowania dziedzictwa kulturowego regionu.