Zakład Karny Racibórz

Zakład Karny w Raciborzu, założony w latach 1843-1851, to neogotycka budowla o charakterystycznym kształcie równoramiennego krzyża z wieżą pełniącą niegdyś funkcję wieży ciśnień. Jako zakład karny typu zamkniętego, jest przeznaczony dla recydywistów oraz skazanych z niepsychotycznymi zaburzeniami psychicznymi. W 1992 roku obiekt został wpisany do rejestru zabytków, co potwierdza jego historyczne znaczenie w regionie. Ma powyżej 2600 m² powierzchni cel mieszkalnych oraz powierzchnię całkowitą ponad 94 tys. m². Zakład posiada liczne jednostki organizacyjne, w tym dział terapeutyczny i Przedsiębiorstwo Przemysłu Odzieżowego, które od 1946 roku angażuje skazanych w pracę jako element resocjalizacji, a w latach 90. XX wieku produkowało mundury służbowe. Zakład zyskał renomę jako jedno z najlepiej strzeżonych więzień Śląska, szczególnie od 2002 roku, kiedy otwarto oddział dla najniebezpieczniejszych przestępców, gdzie przetrzymywany był m.in. polski gangster Ryszard Niemczyk. Na mocy zmieniających się koncepcji wychowawczych, w ciągu swej historii więzienie wielokrotnie się modernizowało, z pierwszą poważną przebudową w 1919 roku oraz ogólnym remontem w latach 1974-1980, które dostosowało obiekt do nowoczesnych standardów sanitarnych. Posiada również rozwinięte zaplecze zdrowotne i terapeutyczne, w tym ambulatorium. Na terenie zakładu działa Kółko Zrównoważonego Rozwoju „Paragrafek”, które organizuje akcje ekologiczne oraz warsztaty artystyczne, wspierając rehabilitację skazanych. W 2008 roku w zakładzie zatrudnionych było ponad 230 osób, a w produkcji w Przedsiębiorstwie Przemysłu Odzieżowego pracowało około 165 skazanych. Więzienie, z historycznym dziedzictwem i zróżnicowanymi programami resocjalizacyjnymi, oddziałuje zarówno na skazanych, jak i na lokalną społeczność.