Zamek Królewski w Radomiu

Zamek Królewski w Radomiu, wzniesiony na polecenie króla Kazimierza Wielkiego w latach 1340–1350, pierwotnie pełnił funkcję stacji podróżnej. Składał się z dwóch piętrowych budynków: „Domu Wielkiego” oraz budynku gospodarczego, a całość otaczała wieża. W XV wieku zamek został oddzielony od miasta murem obronnym. W latach 1510–1515 nastąpiła przebudowa pod kierunkiem Mikołaja Szydłowieckiego, co przekształciło go w wygodną rezydencję dla króla Zygmunta Starego, z późnogotyckimi i renesansowymi detalami architektonicznymi. W tym czasie powstała m.in. Wieża Biała, w której w XVI i XVII wieku znajdowało się więzienie. W XVII wieku zamek doznał poważnych zniszczeń w wyniku szwedzkiego najazdu i przez lata był remontowany i przebudowywany. Ostatnie istotne prace modernizacyjne miały miejsce w 1787 roku, kiedy starosta Aleksander Potkański przekształcił zamek w dwór. W XIX wieku zburzono mury obronne oraz wiele zamkowych struktur, a pozostałości przeobrażono w budynki użyteczności publicznej. Obecnie zachowały się dwie kondygnacje „Domu Wielkiego”, który pełni rolę plebanii. W ramach współczesnych prac remontowych odkrywane są fundamenty zamku, które mają stać się częścią przyszłego muzeum. Zamek Królewski w Radomiu stanowi ważny element lokalnego dziedzictwa kulturowego i jest częścią szlaku turystycznego Zabytki Radomia. Ciekawostką jest, że portale z zamku mogły zostać wykorzystane w kościele farnym, co świadczy o ich regionalnym znaczeniu architektonicznym.