Zarszyn

Zarszyn to wieś w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, położona nad potokiem Pielnica. Dawniej miasto, uzyskało lokację miejską przed 1395 rokiem, lecz utraciło ją około 1880 roku. Z historycznego punktu widzenia, Zarszyn osiedlony był od młodszej epoki kamienia, co potwierdzają odkrycia archeologiczne. Posiada bogatą historię własności, przechodząc przez różnych właścicieli, w tym rodzinę Pieniążków i Ostaszewskich, a w XVIII wieku majątek trafił do hrabiego Wilhelma Siemieńskiego. W Zarszynie znajdowały się dwa istotne obiekty architektoniczne: dwór z wieżą, zniszczony podczas najazdu tatarskiego w 1624 roku, oraz wzniesiony w 1872 roku neogotycki kościół pw. św. Marcina i Matki Boskiej Szkaplerznej, który stanowi centralny punkt życia religijnego miejscowości. Zarszyn aktywnie uczestniczył w wydarzeniach historycznych, jak np. konfederacja sanocka w 1768 roku. W trakcie II wojny światowej wieś została niemal całkowicie zniszczona, a lokalna ludność, w tym Żydzi, poniosła ciężkie straty. Ciekawostką jest fakt, że w 2016 roku odkryto i przekazano do muzeum w Sanoku zestaw czarek z epoki brązu, unikalny przykład na podkarpaciu. Zarszyn mogą się także poszczycić osobami, które wniosły wkład w historię, takimi jak major Władysław Maria Starzecki, ofiara zbrodni katyńskiej, oraz Jan Łożański, kurier Armii Krajowej. W obecnych czasach wieś jest siedzibą gminy Zarszyn i podlega administracyjnie podpowiat sanocki.