Sztolnia Czarnego Pstrąga

Sztolnia Czarnego Pstrąga to 600-metrowy fragment Głębokiej Sztolni „Fryderyk”, najdłuższej sztolni odwadniającej w Tarnowskich Górach, która była częścią królewskiej kopalni rudy ołowiowo-srebrowej „Fryderyk”, założonej w 1784 roku. Obiekt został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 2017 roku, co podkreśla jego znaczenie kulturalne i historyczne. Sztolnia, udostępniona do zwiedzania od 1957 roku, jest terenem Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego oraz pomnikiem historii od 2004 roku. Trasa turystyczna biegnie między szybami „Ewa” i „Sylwester”, z gośćmi płynącymi łodziami po podziemnych wodach głębokości 0,7-1 m. Podczas wizyty turyści mogą zobaczyć stalaktyty oraz naturalnie wykute fragmenty chodnika w skale dolomitowej. Sztolnia została zaprojektowana przez górmistrzów Thürnagela i Eislebena w XIX wieku, a jej budowa rozpoczęła się w 1821 roku, co świadczy o zaawansowanej myśli inżynieryjnej tamtych czasów. W architekturze wyróżnia się klasycystyczny portal z piaskowca przy wylocie sztolni, który nie zachował się do dziś. Całości towarzyszy historia wydobycia rud oraz dynamiczny rozwój górnictwa w regionie, związanego z potrzebą efektywnego odprowadzania wód gruntowych. Z ciekawostek warto wspomnieć, że do 2018 roku Sztolnia Czarnego Pstrąga była najdłuższym podziemnym szlakiem turystycznym w Polsce, a w 2020 roku otworzono nową bazę turystyczną, która wzbogaca ofertę turystyczną w tym rejonie. Architektonicznie zharmonizowana z otoczeniem, nowa baza liczy na przyciągnięcie kolejnych gości, kontynuując tradycję związaną z tym unikalnym obiektem. Wartość edukacyjna i turystyczna Sztolni Czarnego Pstrąga sprawia, że stanowi ona istotny punkt w ofercie kulturalnej regionu, łącząc historię, inżynierię oraz naturalne piękno podziemi.