Babiogórski Ośrodek Historii Turystyki Górskiej na Markowych Szczawinach

Babiogórski Ośrodek Historii Turystyki Górskiej na Markowych Szczawinach to unikalna placówka muzealna Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, znajdująca się w malowniczej okolicy Beskidu Żywieckiego, w granicach administracyjnych Zawoi. Ośrodek został założony w 1966 roku z inicjatywy Edwarda Moskały i jest pierwszym muzeum poświęconym turystyce górskiej w Polsce. Jego architektura nawiązuje do tradycyjnych drewnianych struktur, co podkreśla charakterystyczny urok regionu. Początkowo siedziba muzem znajdowała się w przebudowanej szopie gospodarczej, przypominającej pierwsze schroniska górskie. Od 2011 roku placówka funkcjonuje w budynku dawnej GOPR-ówki, co umożliwia lepszą prezentację zbiorów. Ośrodek jest więc nie tylko miejscem ze znaczącą historią, ale także przykładem architektonicznego dziedzictwa regionu. W kolekcji Ośrodka znajdują się pamiątki związane z historią turystyki górskiej, jak również zbiory biograficzne poświęcone słynnym postaciom, takim jak Hugon Zapałowicz i Kazimierz Sosnowski, którzy przyczynili się do rozwoju turystyki w polskich górach. Ekspozycja jest zróżnicowana, prezentując zarówno dokumenty, fotografie, jak i przedmioty związane z górską działalnością turystyczną. W planach jest stworzenie dodatkowej wystawy poświęconej turystyce wysokogórskiej w dawnej siedzibie placówki. Interesującą kwestią jest fakt, że obecna nazwa ośrodka została nadana stosowną uchwałą z 6 czerwca 2016 roku, co świadczy o ciągłym rozwoju i aktualizacji jego misji. Muzeum jest dostępne dla turystów każdego dnia, a klucze można pobrać w bufecie schroniska, co sprzyja integracji z otoczeniem i lokalną społecznością. Ośrodek na Markowych Szczawinach jest zatem nie tylko istotnym miejscem dla miłośników gór, ale także wartością kulturową regionu, która łączy w sobie zarówno aspekt edukacyjny, jak i rekreacyjny.