Rytro

Gmina Rytro, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, została utworzona 30 grudnia 1994 roku. Jej obszar wynosi 41,92 km², z dominującymi użytkami leśnymi, stanowiącymi 74% powierzchni. Rytro leży w centrum Beskidu Sądeckiego, obejmując doliny Wielkiej Roztoki i Popradu, otoczone lasami pasm Radziejowej oraz Jaworzyny Krynickiej. Ochrona przyrody w gminie koncentruje się na rezerwacie "Baniska", założonym w 1924 roku, gdzie rosną wiekowe okazy buka, jodły i jawora. Rytro ma bogatą historię, sięgającą czasów średniowiecza, kiedy w 1312 roku król Władysław Łokietek przyznał klaryskom prawo pobierania cła na Popradzie. Zamek ryterski, związany z postacią Piotra Ryterskiego, był ważnym punktem w okresie rozkwitu regionu, a przez miejscowość przejeżdżały orszaki królewskie. W ciągu wieków Rytro zmieniało właścicieli, należąc do królewskich dóbr oraz podlegając różnym administracjom, w tym austriackim. Wśród zabytków znajdują się ruiny zamku z XIII wieku oraz mostek na Roztoczance, związany z powieściami Marii Kownackiej, która w swoich utworach odzwierciedliła lokalne realia oraz przygody związane z regionem. Kultura Rytra kształtowała się również poprzez literaturę i tradycje związane z lokalnymi postaciami, co czyni tę gminę interesującym miejscem na mapie Polski.