Lipnica Mała

Lipnica Mała to wieś położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, będąca częścią Orawy. Osada, założona w 1608 roku na prawie wołoskim przez sołtysa Jana Krala, zachowuje dawną architekturę orawską, a w jej sercu znajduje się kościół pod wezwaniem św. Stefana, wybudowany w połowie XIX wieku, który uzyskał status parafii dopiero w 1919 roku. W Lipnicy Małej można spotkać gwara orawska, zgodnie uznawaną za dialekt małopolski w Polsce oraz polsko-słowacką w Słowacji. Wieś, usytuowana blisko Babiej Góry, jest punktem wyjścia zielonego szlaku turystycznego i jest gospodarzem corocznego Małolipnickiego Grzybobrania, promującego kulturę górali orawskich oraz regionalne potrawy. Historia Lipnicy Małej wiąże się z intensywną kolonizacją Górnej Orawy w XVI i XVII wieku, a także z trudnościami, takimi jak wojny religijne oraz katastrofy naturalne, które prowadziły do znacznego spadku liczby ludności. Wiek XVIII przyniósł odnowienie społeczności, jednak wieś borykała się z problemami gospodarczymi, co zmusiło wielu mieszkańców do emigracji w poszukiwaniu lepszych warunków życia, szczególnie w latach 1880-1914. Po I wojnie światowej Lipnica Mała została przyłączona do Polski na podstawie porozumień, jednak w kolejnych latach, do początku 1945 roku, była okupowana przez Słowację. Mimo trudności, wieś i jej mieszkańcy cieszyli się relatywnym dobrobytem, a ich tradycje rzemieślnicze, w tym tkactwo, miały wielkie znaczenie w gospodarce lokalnej. W okresie międzywojennym przeważała gospodarka rolno-hodowlana, a wieś zachowała swój unikalny charakter, będąc świadectwem bogatej historii i kultury regionu.