Barbakan w Krakowie

Barbakan, znany również jako Rondel, to gotycka fortyfikacja, będąca najdalej na północ wysuniętą częścią fortyfikacji miejskich Krakowa, usytuowana na Plantach przed Bramą Floriańską. Zbudowany w latach 1498–1499 za panowania króla Jana Olbrachta, został wzniesiony w obawie przed najazdem wołosko-tureckim. Jego architektura to wycinek koła o średnicy wewnętrznej 24,40 m i grubości murów przekraczającej 3 m. Barbakan charakteryzuje się siedmioma wieżyczkami, w tym okrągłymi i sześciobocznymi, oraz miał na celu obronę Bramy Floriańskiej, z którą był połączony długą szyją. W murach znajdowały się hurdycze na arkadach oraz otwory strzelnicze, a także zwodzone mosty nad fosą. Po stronie Kleparza widniała przybudówka, niegdyś związana z funkcjonowaniem bram i mostów. Historycznie Barbakan miał duże znaczenie jako element obronny, a jego budowa inspirowana była istniejącymi barbakami w Toruniu. W XIX wieku, mimo cesarskiego dekretu nakazującego jego zburzenie w imię zdrowia publicznego, udało się go uratować dzięki argumentom Feliksa Radwańskiego, który podkreślał potrzebę ochrony mieszkańców przed zimnymi wiatrami. W 1910 roku rozważano umieszczenie w Barbakanie Panoramy Grunwaldzkiej, jednak projekt został odrzucony przez Centralną Komisję do spraw opieki nad zabytkami z powodu obaw o uszkodzenie budynku. Ciekawostką jest tablica upamiętniająca Marcina Oracewicza, który według legendy, podczas konfederacji barskiej, walczył z rosyjskim dowódcą Paninem. Obecnie Barbakan stanowi oddział Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, będąc miejscem wystaw, wydarzeń kulturalnych, takich jak mistrzostwa w szermierce oraz projektów filmowych w ramach BarbaKino.