Gniewczyna Łańcucka

Gniewczyna Łańcucka to wieś w województwie podkarpackim, położona w powiecie przeworskim, nad rzeką Mleczką. Jej historia sięga XIV wieku, a nazwa wsi związana jest z legendą o drwalu Gniewku. W 1340 roku ziemie te zostały włączone do Polski przez króla Kazimierza Wielkiego. Wieś miała bogatą przeszłość, a pierwsze wzmianki pochodzą z 1424 roku. W 1515 roku Gniewczyna miała już 14 łanów i młyn, a w 1674 roku było tam 180 domów. W XIX wieku, po nadaniu wsi nazwiska „Łańcucka” przez ród Potockich, liczba mieszkańców wzrosła do 1700. W 1942 roku doszło do tragicznej zbrodni, gdy lokalni Polacy zorganizowali obławę na Żydów, co prowadziło do morderstw i prześladowań, z liczba ofiar sięgającą 30 osób. Kościoły w Gniewczynie mają bogatą historię; pierwszy z drewnianych kościołów został prawdopodobnie zbudowany w XIV wieku, a obecny, murowany kościół z 1910 roku, jest neogotycki. Tradycja „Parady Turków” nawiązuje do odsieczy wiedeńskiej i do dziś trwa w postaci wystąpień młodzieży w barwnych strojach podczas Wielkanocy. Oświata w Gniewczynie sięga 1636 roku, a do 2007 roku szkoła nosiła imię Gen. Antoniego Chruściela. W miejscowości znajdują się zabytki, jak neogotycki kościół, kapliczki z końca XIX wieku, pomnik ku pamięci ks. Stojałowskiego oraz zachowana drewniana zabudowa z lat 20. i 30. XX wieku. Warto również wspomnieć o Fabryce Wagonów „Gniewczyna” S.A. oraz stadninie koni, które podsuwają nowoczesne aspekty życia w tej historycznej wsi.