Zawada

Zawada to wieś w województwie podkarpackim, w powiecie dębickim, o bogatej historii sięgającej XIII wieku. Pierwsza pisemna wzmianka o miejscowości pochodzi z 1337 roku. Wieś, będąca niegdyś własnością rodu Ligęzów, zyskała na znaczeniu za sprawą budowy drewnianej kaplicy przez Stanisława Ligęzę w 1595 roku oraz późniejszego murowanego kościoła pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny z lat 1646-1656. Obecnie pełni on rolę sanktuarium, przyciągając liczne pielgrzymki. Warto zauważyć, że obraz Matki Boskiej w kościele, przywieziony z Włoch, uważany był przez ludność za cudowny. Zespół dworski, w skład którego wchodzi zamek, ma swoje początki w XVI wieku, a obecna neogotycka forma zamku, odbudowanego po zniszczeniach I wojny światowej, została zaprojektowana przez architekta Karla Friedrich Schinkela. Dwór, wzniesiony po I wojnie światowej przez Edwarda Raczyńskiego, jest neorenesansowy, nawiązujący do architektury angielskiej. Zabawiająca także karczma, która powstała w XVII wieku, nadal funkcjonuje jako zajazd. Zawada była miejscem wielu historycznych wydarzeń, w tym walk podczas I wojny światowej i działań partyzanckich w czasie II wojny światowej. Ciekawe jest to, że po zamku przetrwała jedynie jedna baszta, a zamek w pełni odbudowano w dwudziestoleciu międzywojennym. W Zawadzie można odnaleźć wiele zabytków, w tym zespół dworski i karczmę, które są wpisane do rejestru zabytków. Umawiane aspekty Zawady podkreślają jej wyjątkową wartość kulturową oraz architektoniczną w regionie.