Zamek w Ząbkowicach Śląskich

Zamek w Ząbkowicach Śląskich, wzniesiony w XIV wieku, jest przykładem gotyckiej architektury obronnej z późniejszymi renesansowymi modyfikacjami. Jego historia rozpoczęła się w 1321 roku, kiedy to warownia pierwsza została odnotowana w zapisach. Przez wieki zamek był świadkiem wielu wydarzeń, w tym oblżeń, zniszczeń i przebudów. W 1335 roku przetrwał atak czeskich wojsk, ale już w 1336 roku był przekazany Luksemburgom przez Bolka II. W czasie wojen husyckich zamek doznał znacznych zniszczeń, a następnie został przebudowany przez nowych właścicieli. W połowie XV wieku przeszedł w ręce synów czeskiego króla Jerzego z Podiebradów, a jego historia obfituje w ataki i oblężenia, w tym zdobycie przez króla węgierskiego Macieja Korwina w 1489 roku. W latach 1522–1532 Karol I, książę ziębicki, rozebrał częściowo mury gotyckiego zamku i zbudował nową, renesansową rezydencję, wykorzystując pozostałości wcześniejszej konstrukcji. Architektonicznie, zamek ma cztery dwupiętrowe skrzydła, z narożnymi bastejami umożliwiającymi flankowy ostrzał. Główne wejście zdobiło godło fundatora, a surowy portal i wysoka wieża przyciągają uwagę swoją gotycką stylistyką. Po wielu latach zniszczeń, w XVIII wieku zamek został opuszczony, a w 1784 roku spalił się, popadając w ruinę. W okresie międzywojennym mieściło się tam muzeum i schronisko turystyczne. Po II wojnie światowej rozpoczęto proces zabezpieczania ruin, a współczesne prace konserwatorskie zakończono w 2013 roku. Obecnie zamek jest udostępniony do zwiedzania jako trwała ruina, oferując odwiedzającym wgląd w bogatą historię i architekturę polskiego dziedzictwa. Ciekawostką jest, że zachowały się tam renesansowe krużganki, które są jednymi z najwcześniejszych tego typu struktur w Polsce. Zamek w Ząbkowicach stanowi ważny element regionalnej kultury i historii, będąc symbolem bogatej przeszłości Dolnego Śląska.