Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu

Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu, utworzone w 1923 roku, jest instytucją kultury województwa mazowieckiego, która gromadzi, zabezpiecza, opracowuje naukowo i prezentuje dobra kultury polskiej, obejmując szerokie spektrum tematów: archeologii, historii, literatury, przyrody oraz sztuki. Działa w charakterystycznym budynku dawnego Kolegium oo. Pijarów, zaprojektowanym przez Antonio Solariego, którego architektura nawiązuje do stylu barokowego z imponującą fasadą ozdobioną portykiem toskańskim. Muzeum posiada bogate zbiory, w tym cenne dzieła sztuki, takie jak malarstwo Jacka Malczewskiego oraz prace modernistyczne i współczesne. W skład muzeum wchodzi kilka działów, w tym Dział Sztuki Dawnej, Archeologii i Przyrody, które gromadzą znaczące obiekty, od znalezisk archeologicznych po zbiory ornitologiczne. Szczególne miejsce zajmuje Dział Historii, który obejmuje materiały związane z dziejami Radomia oraz jego regionu. Muzeum dysponuje również pracownią konserwacji dzieł sztuki, która dba o zachowanie zgromadzonych zbiorów oraz biblioteką z publikacjami naukowymi. Historia muzeum sięga inicjatywy z 1913 roku, kiedy to podjęto starania o jego powstanie. W obliczu I wojny światowej plany te zostały wstrzymane, lecz po wojnie ponownie zyskano możliwości rozwoju instytucji. Muzeum wielokrotnie zmieniało siedzibę, a w 1945 roku wznowiło działalność w nowym budynku. W 1999 roku przyjęło obecną nazwę, a w 2020 roku oddział Muzeum Jana Kochanowskiego w Czarnolesie uzyskał samodzielność. Muzeum odgrywa ważną rolę w popularyzacji kultury oraz edukacji, organizując wystawy i prowadząc badania naukowe. Ciekawostką jest fakt, że Muzeum im. Jacka Malczewskiego ma drugą co do wielkości kolekcję przyrodniczą na Mazowszu oraz przechowuje niezwykłe zbiory, w tym starodruki i cenne dokumenty historyczne.