Mury miejskie w Radomiu

Mury miejskie w Radomiu to ciąg średniowiecznych fortyfikacji zbudowanych w II połowie XIV wieku na zlecenie Kazimierza Wielkiego, po zniszczeniach Starego Radomia spowodowanych najazdami. Nowy Radom, lokowany na prawie magdeburskim, był chroniony przez mury, które jednak uległy częściowemu rozebraniu w I połowie XIX wieku z powodu zmian w strategii wojskowej. Zachowały się fragmenty murów oraz relikty Bramy Iłżeckiej (Krakowskiej) przy ul. Wałowej, a także pozostałości Zamku Królewskiego. Mury były zbudowane z cegły na podwalinach kamiennych, miały długość ok. 1,2 km, wysokość 8 m i grubość 2,3-2,5 m. W ich obrębie było trzy bramy: Lubelska, Piotrkowska i Krakowska, z których jedyna częściowo zachowana to Brama Krakowska, ozdobiona XV-wieczną rzeźbą Madonny. Wokół murów znajdowały się około 30 baszt, z których jedna przetrwała do dziś. Zamek Królewski, przyczółek obronny i rezydencja, wzniesiony w XIV wieku, przeszedł późniejsze przebudowy i był świadkiem wielu historycznych wydarzeń, w tym zniszczeń podczas potopu szwedzkiego. Obok murów i fragmentów zamku, zachowane elementy stanowią świadectwo bogatej historii Radomia oraz jego znaczenia w regionie Sandomierszczyzny. Mimo zniszczeń, przedsięwzięcia rekonstrukcyjne, takie jak projekty dotyczące Bramy Krakowskiej, pokazują zainteresowanie historią i chęć zachowania dziedzictwa kulturowego miasta. Mury miejskie Radomia są ważnym punktem na turystycznej mapie miasta, wpisanym w szlak Zabytki Radomia.