Jaskinia Zbójecka

Jaskinia Zbójecka to fascynujący obiekt położony w wąwozie Dule w Górach Świętokrzyskich, w pobliżu Łagowa. Jej długość wynosi 160 m, a otwór jaskini znajduje się na wysokości 312 m n.p.m., osiągając szerokość 3,5 m i wysokość 2,7 m. Jaskinia powstała w wapieniach dewońskich w okresie pliocenu, a jej struktura ma charakter krasowy i krasowo-zawaliskowy, rozwijając się wzdłuż szczelin ciosowych. W Sali Naciekowej można podziwiać bogaty zbiór form naciekowych, takich jak stalaktyty, stalagmity, kolumny, polewy naciekowe, draperie oraz cienkie naskorupienia z twardniejącego mleka wapiennego. Jaskinia jest również habitatem dla wielu gatunków nietoperzy, a w jej wnętrzu odkryto unikalne stygobionty, stygofile i stygokseny. Historia Jaskini Zbójeckiej sięga daleko w przeszłość; wewnątrz odkryto ceramikę oraz kości zwierząt, datowane na XI lub XII wiek, co świadczy o jej długotrwałym użytkowaniu przez ludzi. Już w połowie XIX wieku była wzmiankowana w publikacjach geograficznych. Z jaskini związana jest legenda o zbójniku Madeju, co podkreśla jej kulturalne znaczenie w regionie. Obiekt objęty jest ochroną jako pomnik przyrody i jest dostępny do zwiedzania przez cały rok, zapewniając turystom wygodne dojście, mimo braku elektrycznego oświetlenia. Jaskinia Zbójecka stanowi nie tylko cenny obiekt przyrodniczy, ale również ma duże znaczenie kulturowe i historyczne, przyciągając miłośników przyrody oraz historii.