Narzym

Narzym, znany również jako Wildenau, to wieś położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim, na Wzniesieniach Mławskich. Historia wsi sięga czasów pruskiego plemienia Sasinów, a późniejsze wydarzenia kształtowały jej losy, gdy tereny te weszły w skład Mazowsza, a następnie były związane z Krzyżakami i rodem rycerskim Dołęgów-Narzymskich. W XIV wieku powstał tu zamek, który był jednym z nielicznych prywatnych zamków w państwie zakonnym. Narzym był niegdyś centrum kultury i edukacji, z pierwszą szkołą i siedzibą Obwodowego Inspektoratu Szkolnego. W 1920 roku miejscowość włączono do Polski, a po II wojnie światowej zaszły zmiany administracyjne i demograficzne. Architektoniczne dziedzictwo wsi obejmuje kościół parafialny z początku XV wieku, w którym zachowały się elementy średniowieczne, takie jak gotycka skarbonka czy kamienna chrzcielnica. Wokół kościoła znajdował się dawny cmentarz, na którym odkryto średniowieczny piec do wypalania cegły. Narzym jest także miejscem domów wielu znanych postaci historycznych, takich jak Mikołaj Narzymski, kasztelan sierpecki, czy Andrzej Concius, wpływowy nauczyciel i duchowny ewangelicki. Wieś rozwijała się infrastrukturalnie, w końcu XX wieku, z dostępem do gazu, wody i internetu, oraz funkcjonującą szkołą podstawową i przedszkolem. Narzym jest siedzibą Leśnictwa Narzym oraz Parafii Narzym, a także miejscem organizacji wydarzeń sportowych, w tym corocznych biegów przełajowych. Ciekawostką jest plan utworzenia skansenu archeologicznego, co przyciągnie turystów, którzy będą mogli lepiej poznać bogate dziedzictwo kulturowe i historyczne tej wsi. Narzym ma także dobrze rozwiniętą komunikację, z bezpośrednimi połączeniami kolejowymi i autobusowymi do wielu miast.