Lipiany

Lipiany, miasto w północno-zachodniej Polsce, leży na Pojezierzu Myśliborskim, między jeziorami Lipiańskim i Kościelnym. Odkrycie archeologiczne wskazuje, że w IX wieku istniał tutaj gród Pomorzan, a prawa miejskie mieścina zyskała na początku XIV wieku. Historia Lipian jest złożona, związana z przynależnością do różnych państw, w tym księstwa pomorskiego i Brandenburgii. Miasto było miejscem licznych wojen i zniszczeń, zwłaszcza podczas najazdów husytów i wojen trzydziestoletniej. Z okresu średniowiecza przetrwały zabytki, takie jak ratusz z XVIII wieku, gotyckie bramy oraz kościół Wniebowzięcia NMP, który był wielokrotnie przebudowywany. Urbanistyka Starego Miasta, z eliptycznym układem z rynkiem, wpisana jest do rejestru zabytków. W XIX wieku Lipiany rozwinęły przemysł, w tym wikliniarstwo, a w XX wieku miały znaczenie jako ośrodek przemysłowy. Miasto przeszło na polski administrowanie po 1945 roku, co wiązało się z wysiedleniem dotychczasowych mieszkańców i osiedleniem Polaków. Obecnie w Lipianach działają różne instytucje kultury, w tym biblioteka publiczna oraz ośrodek kultury. Sport odgrywa istotną rolę; funkcjonuje Miejski Klub Sportowy Stal Lipiany oraz inne lokalne grupy sportowe. W Lipianach odbywały się też wydarzenia kulturalne, takie jak festiwale folklorystyczne. Na szczególną uwagę zasługuje pomnik upamiętniający ofiary ludobójstw, odsłonięty w 2023 roku, który wskazuje na złożoną historię regionu. Miasto jest także miejscem pięknych naturalnych pomników przyrody, które podkreślają jego walory przyrodnicze. Lipiany są miastem partnerskim m.in. Saint-Genest-d’Ambière i Wietzendorf, a ich współczesny rozwój związany jest z lokalnym przemysłem oraz usługami. Miasto posiada również dwie placówki oświatowe oraz aktywne organizacje harcerskie.