Budry

Budry (niem. Buddern) to wieś w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie węgorzewskim, stanowiąca siedzibę gminy o tej samej nazwie. Jej historia sięga XVI wieku, kiedy to została założona w 1565 roku przez Jana Mixę z nadania Albrechta Hohenzollerna. Wieś, posiadająca kolonię Budry, w 1710 roku dotkliwie odczuła skutki dżumy, tracąc około połowy mieszkańców. Znana była z wielokulturowości; w XVIII wieku mieszkało tu znacząco więcej Polaków niż Niemców. W drugiej połowie XIX wieku Budry liczyły 778 mieszkańców, z których wielu pracowało w rolnictwie i rzemiośle, a wieś miała stację pocztową. I wojna światowa przyniosła zniszczenia, a w 1915 roku wieś mocno ucierpiała na skutek ostrzałów artyleryjskich. Po wojnie Budry odbudowano, a w międzywojniu rozwijały się lokalne zakłady, takie jak młyn, tartak i mleczarnia. Po II wojnie światowej wieś przeszła gruntowne zmiany, m.in. doszło do przymusowego przesiedlenia ludności, na co wpłynęła obecność radzieckiej komendantury. Od 1945 roku wieś stała się siedzibą polskiej administracji. Architektonicznie wyróżnia się tam jednonawowym kościołem, poświęconym w 1739 roku, z murowaną wieżą z 1888 roku, która zastąpiła wcześniejszą drewnianą. Budry są także znane z działalności edukacyjnej; pierwsza szkoła polska została otwarta w 1946 roku. W okolicy znajdują się pozostałości po linii Kocha — rowy przeciwczołgowe zbudowane w 1944 roku. Ciekawostką jest postać Friedy Jung, pisarki i poetki, która mieszkała w Budrach do 1914 roku i po wojnie propagowała pomoc dla zniszczonych Prus Wschodnich. Budry to nie tylko miejsce pracy, ale także historia, która odzwierciedla zmiany społeczne, kulturowe i polityczne, jakie miały miejsce w Polsce.