Elektrownia Jądrowa „Żarnowiec”

Elektrownia Jądrowa „Żarnowiec” (EJŻ) to projekt budowy polskiej elektrowni atomowej, który rozpoczął się w latach 80. XX wieku, w kontekście ambitnych planów wprowadzenia energetyki jądrowej w Polsce. Znajdowała się nad Jeziorem Żarnowieckim, w miejscu zlikwidowanej wsi Kartoszyno. Planowano zbudowanie czterech bloków energetycznych opartych na radzieckich reaktorach WWER-440, co miało dać łączną moc około 1600 MW. Pomimo intensywnych prac budowlanych i zaangażowania wielu polskich firm, projekt napotkał liczne przeszkody, w tym zmiany polityczno-ekonomiczne po 1989 roku, protesty lokalnej społeczności oraz negatywny odbiór po katastrofie w Czarnobylu. Znaczący był wynik referendum w 1990 roku, gdzie 86,1% głosujących opowiedziało się przeciw budowie, co wpłynęło na decyzję rządu o wstrzymaniu projektu. Po formalnym zamknięciu budowy w 1990 roku, wiele budynków i sprzętu zostało zaniedbanych, a teren elektrowni popadł w ruinę, co kontrastuje z pierwotnym planem stworzenia nowoczesnego kompleksu. Dodatkowo, w wyniku zastosowania otwartego układu chłodzenia, istniały obawy o wpływ na ekosystem jeziora, które po zamknięciu budowy zostało praktycznie pozbawione fauny. Jedną z ciekawostek związanych z EJŻ jest neologizm „Żarnobyl”, który powstał z połączenia nazw Żarnowca i Czarnobyla, symbolizujący nieudany projekt budowy elektrowni i związane z nim obawy o bezpieczeństwo. Pomimo zaniechania budowy, Żarnowiec pozostaje w świadomości społecznej jako przykład kontrowersyjnego projektu energetycznego w Polsce, który kształtował opinię publiczną na temat energetyki jądrowej w kraju. W ostatnich latach pojawiły się ponowne rozważania dotyczące budowy elektrowni jądrowej w Polsce, jednak sceptycyzm społeczny oraz problemy z lokalizacją i infrastrukturą wciąż utrudniają realizację tych planów.