Horyniec-Zdrój

Horyniec-Zdrój to wieś w województwie podkarpackim, która od 1976 roku pełni funkcję uzdrowiskową. Historia miejscowości sięga 1444 roku, kiedy to osada, znana wtedy jako Oryńce, została darowana szlachcicowi. W XVII wieku Horyniec zyskał na znaczeniu jako letnia rezydencja rodziny Sobieskich. Przez długie lata, miejscowość należała do rodu Telefusów, który zainicjował budowę dworu i cerkwi. W XVIII wieku Horyniec uzyskał prawa miejskie, a jego znaczenie kulturowe wzrosło, szczególnie za sprawą Ponińskich, którzy odrestaurowali uzdrowisko i założyli teatr oraz bibliotekę. Miejscowość stała się popularna wśród kuracjuszy, w tym Żydów, przed wojną będących główną grupą mieszkańców. Po II wojnie światowej Horyniec stracił wiele ze swojego blasku, jednak w latach 70. XX wieku rozpoczęto odbudowę uzdrowiska, które dziś może poszczycić się nowoczesnym zapleczem rehabilitacyjnym. Architektonicznie wyróżnia się pałacem Ponińskich z XX wieku, z charakterystycznym dachem dwuspadowym i klasycystycznymi elementami, oraz późnoklasycystycznym teatrem dworskim z XVIII wieku, obecnie pełniącym funkcje kulturalne. W Horyńcu znajduje się również unikatowy kościół i klasztor franciszkanów, których mury obronne świadczą o dawnych czasach. O dziedzictwie kulturowym przypominają liczne pomniki i mauzolea, takie jak Pomnik Wolności upamiętniający żołnierzy poległych w wojnach. Horyniec-Zdrój stanowi początek Szlaku im. św. Brata Alberta, co dodaje mu turystycznego znaczenia. Ciekawostką jest związek z Marysieńką Sobieską, która również korzystała z tutejszych źródeł siarczkowych. Urodzili się tu zasłużeni ludzie, jak biskup pomocniczy Mariusz Leszczyński, co świadczy o silnych tradycjach związanych z miejscowością. Horyniec-Zdrój łączy bogatą historię, tradycje uzdrowiskowe i elementy architektoniczne, które przyciągają turystów i badaczy historii.